Afgelopen weekend raakten tijd en licht even uit het lood. De klok sprong een uur vooruit voor de zomertijd. En een dag eerder schoof de maan voor de zon. Het daglicht kleurde vreemd. Een zonsverduistering én het begin van de zomertijd, samen in één weekend. Alsof de hemel en de mens tegelijk besloten de boel even door elkaar te schudden.

Toeval? Misschien. Maar het voelde alsof het universum ons aankeek en hoofdschuddend dacht: “Wat zijn jullie daar beneden eigenlijk aan het doen?”

In de krant ging het vooral over zonnepanelen. Over het verlies van stroomopbrengst tijdens de verduistering. Terwijl omgevingsgeluiden verstomden, mensen naar boven keken en de wereld even stil leek te staan, maakte het energiebedrijf zich zorgen over kilowatturen. Zo wordt zelfs iets magisch teruggebracht tot een rekensom.

De zomertijd is ook zo’n menselijke ingreep. Ooit bedoeld om energie te besparen. Tegenwoordig levert het vooral een jaarlijkse jetlag op. Toch blijven we gehoorzaam aan de klok draaien. Alsof seizoenen apps zijn die we kunnen updaten wanneer het ons uitkomt.

En precies dáár zit iets moois in. Of misschien iets tragikomisch. Terwijl wij plannen maken, volgt de maan haar eeuwenoude pad — en schuift voor de zon. De hemel trekt zich niets aan van onze agenda’s. Het licht dimt. De lucht verandert van kleur. De vogels houden op met fluiten.

In oude culturen betekende zoiets zelden iets goeds. In delen van West-Afrika geloofden mensen dat een hemelwezen de zon aanviel. Ze sloegen op trommels en pannen. Ze maakten lawaai om haar te redden. Bij de Batammaliba, een volk in Togo en Benin, werd de verduistering juist gezien als een kans om conflicten bij te leggen. Mensen zochten elkaar op, vergeven werd ritueel. En bij de oude Grieken: stilte en verwarring. Net als bij ons.

Zelfs in de stripwereld speelt het natuurverschijnsel een rol. In ‘Kuifje en de Zonnetempel’ redt Kuifje zijn leven door een zonsverduistering ‘te voorspellen’. Hij laat de zon verdwijnen en wint zo het respect van de Inca’s. En wij, moderne mensen? Wij checken ongerust de app om te zien of er nog wel genoeg stroom wordt opgewekt voor het opladen van onze electrische auto’s.

Maar de verwondering zit er nog steeds. Even viel alles stil. Ook hier, in ons eigen West-Friesland, keken mensen omhoog. Met speciale brillen, of gewoon door een oude CD. En we waren stil.

Dat is misschien wel het meest betekenisvolle. Dat we op zo’n moment even niet op onze mobieltjes turen, maar naar de lucht. Niet in een agenda, maar heel even helemaal in het nu zijn. In het schemerige, zachte licht van iets dat groter is dan wij.

Natuurlijk gaat daarna alles gewoon verder. De tijd loopt door. De zonnepanelen herpakken zich. De agenda’s vullen zich weer. Maar iets van de betovering door het natuurfenomeen bleef hangen.

Misschien was het een spiegel. Of misschien was het gewoon een goed getimede 1 aprilgrap. Soms is de hemel beter in het maken van grappen dan wij.