In Enkhuizen wordt vandaag gestart met de eerste coalitiegesprekken. Wat wethouderskandidaat Jan Franx, van de grootste partij Enkhuizer Vooruit!, betreft is het zaak om door te pakken. “We willen niet weer de laatste gemeente van Nederland zijn.”

In 2018 had Enkhuizen namelijk de twijfelachtige eer om als laatste tot een gemeentebestuur te komen. Een maand na de verkiezingen zei formateur Raymon Keur het al: “Een coalitie vormen in Enkhuizen is onmogelijk.”

En dat bleek, want pas na 111 dagen (ruim 3,5 maand) waren de partijen eruit. Een coalitie smeden ging niet lukken, dus werd er een raadsbreed akkoord overeengekomen. Waarbij partijen per onderwerp een meerderheid moesten proberen te zoeken. Daarnaast werden drie wethouders van buiten de gemeente aangesteld.

‘Aan de bak voor Enkhuizen’

Het idee leek mooi, maar in de uitvoering zorgde het bij meerdere partijen regelmatig voor frustraties. Maar Jan Franx, met voorkeursstemmen in de raad gekozen, wil vooruit kijken. “Laten we kijken naar de toekomst. We moeten doorpakken en aan de bak voor Enkhuizen.”

Nee, op een nieuw record zit de Enkhuizer zeker niet te wachten. “Dat mag niet meer gebeuren. Als je de verkiezingsprogramma’s bekijkt, zijn er veel overeenkomsten. Laten we vooral zoveel mogelijk in gesprek gaan om te kijken tot wat het leidt.”

Transparantie

Voorkeuren voor partijen zegt Franx niet te hebben, en ook wil hij voorkomen dat het achterkamertjes-gesprekken worden. “We zijn voor transparantie. We willen de gespreksverslagen ook openbaar maken, zodat alle inwoners inzicht krijgen in wat er wordt besproken.”

Hoe snel het zal gaan? “Vandaag starten de eerste gesprekken. De laatste partij spreken we dinsdag. Ik kan het niet voorspellen. Maar ik heb de hoop dat het sneller gaat dan in Stede Broec en Drechterland.”

Het nieuwe raadslid Chris Segerius zal niet aanschuiven bij de gesprekken. Hij is met hartklachten opgenomen in het ziekenhuis, maar heeft al gezegd Enkhuizen Vooruit! te steunen. 

Meer West-Friese onderhandelingen

Enkhuizen is overigens niet de enige West-Friese gemeente waar gesproken wordt over een coalitie. Onder meer in Opmeer en Drechterland is er al begonnen. 

Ook de grootste partij van Medemblik, Hart voor Medemblik,  is een verkenning gestart. “Hart voor Medemblik staat klaar om bestuursverantwoordelijkheid te nemen. Het is aan de informateur om uit te zoeken welke partij(en) de uitdaging aangaan, om de gemeente Medemblik samen nog mooier, veiliger en beter willen maken”, aldus lijsttrekker Tjeu Berlijn.

Vijf partijen nodig voor Hoornse coalitie

En in Hoorn werd in de raad gisteravond gedebatteerd over de verkiezingsuitslag. Lijsttrekker Roger Tonnaer, van de grootste partij Fractie Tonnaer, was duidelijk: “We spreken morgen en donderdag met alle partijen. Het ligt voor de hand dat Hoorn Lokaal (van 1 naar 4 zetels gestegen, red.) een prominente plek in de coalitie krijgt. Maar we zijn ons bewust dat de vorming van een coalitie niet eenvoudig is.”

Wat Hoorn Lokaal betreft is een coalitie met in ieder geval Fractie Tonnaer en EénHoorn een voor de hand liggende. Maar dat zal niet genoeg zijn, want in Hoorn zijn minimaal vijf partijen nodig om een meerderheidscoalitie te vormen.

Meerdere partijen zeggen daarvoor open te staan. Onder meer GroenLinks, het CDA, PvdA, Sociaal Hoorn en Liberaal Hoorn gaven aan die ambitie te hebben. De VVD die twee zetels verloor houdt ook de deur nog op een kier. “Ons past bescheidenheid na ons verlies. Maar we zijn altijd bereid om te praten”, aldus lijsttrekker en wethouder Marjon van der Ven.