Het lijkt nog ver weg, maar 2026 staat rood omcirkeld op de kalender van gemeenten. Dan worden zij flink gekort door het Rijk en vrezen gemeenten grote bezuinigingen. Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland roepen nu de hulp van hun inwoners in om mee te denken. Want de tijd van alleen laaghangend fruit plukken is volgens die gemeenten al lang voorbij. 

In 2026 gaat het echt gebeuren, dan komt er minder geld in het Gemeentefonds. Gemeenten noemen dit jaar ook wel het ‘ravijnjaar’ omdat zij flink gekort zullen worden op hun inkomsten.

Zo moet Stede Broec op een jaarlijks budget van 71 miljoen euro, 2,5 miljoen zien te besparen. Drechterland moet terug van 57 miljoen naar 54,5 miljoen. En Enkhuizen, moet zoals het er nu naar uitziet, maar liefst 5,5 procent bezuinigen, in totaal 4 miljoen euro. 

‘Ravijnjaar’: 35 van de 44 gemeenten moeten bezuinigen

Deze drie gemeenten zijn absoluut geen uitzondering. De provincie Noord-Holland laat na vragen van de NOS en de regionale omroepen weten dat 35 van de 44 gemeenten in onze provincie voor grote financiële uitdagingen staan om de begroting voor volgend jaar rond te krijgen. 

De provincie verwacht zelfs dat er gemeenten zijn die daarom onder toezicht komen te staan. Dat houdt in dat die gemeenten niet meer zelf over hun uitgaven mogen beslissen, maar dat eerst moeten voorleggen aan het provinciebestuur.

Iets wat Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland ook maar al te graag willen voorkomen. En daarom wordt nu al de hulp van inwoners ingeroepen om mee te denken. Onder meer via een enquête.

Hulp van inwoners door enquête en gesprekken 

Op basis van de budgetten voor 4 onderdelen: gemeente, leefomgeving, zorg/onderwijs en sport/cultuur/recreatie, kunnen mensen aangeven waarop zij zouden bezuinigen. Ook een eventuele belastingverhoging komt aan de orde.

Daarnaast vraagt de gemeenten om creatieve oplossingen. “Omdat de bezuinigingsopgave impact heeft op de samenleving, vinden we het belangrijk om die ook te betrekken”, aldus een woordvoerder namens de drie gemeenten. En bij alleen een online-enquête blijft het niet.

“Om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van wat mensen belangrijk vinden, zoeken we inwoners ook fysiek op. We beginnen op de markt, in het winkelcentrum en bij de stations. We gaan ook op bezoek bij sportverenigingen, scholen, bibliotheken, et cetera. Zo kunnen we een zo goed mogelijke doorsnede van onze samenleving spreken. Daarnaast organiseren we aparte bijeenkomsten met onze ondernemers en maatschappelijke instellingen.”

Wat gebeurt er met input voor bezuinigingen? 

Maar wat gebeurt er vervolgens met al die input? Volgens de gemeenten worden uitkomsten gedeeld met de inwoners en als verslag ook aan de gemeenteraden aangeboden. Alleen betekent dat niet dat het ook bindende adviezen zijn. “Uiteindelijk is en blijft het aan de raad hoe de inbreng vanuit onze samenleving wordt gewogen in de besluitvorming.”

Bekijk hieronder de explainer van Streekomroep West-Friesland over het ‘ravijnjaar’ en hoe Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland dat te lijf willen gaan.