Van liters desinfecterende gel tot verruimde terrassen: gemeenten maakten uiteenlopende kosten door alle coronamaatregelen. De coronacrisis heeft West-Friesland vorig jaar bijna 19 miljoen euro gekost, blijkt uit een inventarisatie van WEEFF en NH Nieuws van de jaarstukken van de verschillende colleges. Gemeenten kregen deze kosten wel ruimschoots gecompenseerd: bijna 15 miljoen aan steun vloeide vanuit Den Haag de regio in.

Gemeenten maakten hoge en uiteenlopende kosten. Verder liepen ook veel inkomsten terug, omdat er bijvoorbeeld minder parkeergeld binnenkwam. Vooral Hoorn zag veel parkeerinkomsten verdampen; bij elkaar ruim een half miljoen euro. Als toeristenstad moest de gemeente het sowieso ontgelden: een flinke terugval aan inkomsten uit toeristenbelasting en havengelden en het niet doorgaan van de kermis in haar normale vorm kostte de stad nog eens bijna een miljoen.

Wethouder financiën Marjon van der Ven houdt ook dit jaar weer rekening met een financieel zwaardere zomer. “De nog komende financiële gevolgen voor de gemeente zijn erg afhankelijk van hoe het verder gaat met corona, maar we verwachten hier ook in 2021 nog lang last te hebben. Het is moeilijk in te schatten, we zien dat de haven met mooi weer nog steeds vol ligt met pleziervaart.”

Noodfonds

Nog voor Den Haag vorig jaar met de grote steunpakketten over de brug kwam, stelde de Hoornse gemeenteraad al een eigen noodfonds beschikbaar van 2,4 miljoen euro. De gemeente haalde dit bedrag uit haar eigen algemene reserve. Daar is nu nog een kleine negen ton van over. Volgens van der Ven is dat genoeg om nog komende financiële klappen mee op te vangen.

Naast nog verder oplopende inkomstenderving, kwam de gemeenteraad deze week met een extra steunpakket voor Hoornse ondernemers. De gemeente zal bepaalde belastingen kwijtschelden en geeft bijvoorbeeld gratis evenementen- of exploitatievergunningen af. Ook deze tegemoetkoming zal betaald worden uit het resterende bedrag van de coronareserve.

Van Der Ven geeft aan dat de gemeente zich ook deze zomer constructief op zal stellen om ondernemers binnen de mogelijkheden open te laten gaan. Vorig jaar was de gemeente bijna een ton kwijt aan beveiliging en andere maatregelen, om bijvoorbeeld verruimde terrassen in de binnenstad mogelijk te maken. “En de verruimde terrassen bezetten weer een deel van de parkeerplaatsen, dat ook weer zorgt voor lagere parkeerinkomsten”, vult van der Ven aan. 

Minder toerisme

Enkhuizen kan meepraten over het gemis aan toerisme: de stad moest het doen met een half miljoen minder aan toerismebelasting en havengelden dan verwacht. Daarnaast maakte de gemeente nog eens 2,3 miljoen aan extra kosten, als gevolg van de coronacrisis. Dat is net iets meer dan Hoorn aan coronakosten boekte in 2020. 

Andere gemeenten maakten ook erg uiteenlopende corona gerelateerde kosten. Gemeenten zagen inkomsten uit bijvoorbeeld door de gemeente beheerde zwembaden of sporthallen teruglopen, soms liep dat op in de tonnen. In Drechterland werd de drukbezochte Zuiderdijk vaak voorzien van beveiliging en extra toezicht, of soms zelfs deels afgesloten, om groepsvorming te voorkomen. Kosten voor dat extra toezicht waren goed voor 30.000 euro.

Kosten en besparingen

Gemeenten moesten zich soms in ingewikkelde bochten wringen om aan de afstandsregels te voldoen. Koggenland tikte 10.000 euro af voor een extra huurauto, omdat boa’s niet meer samen in één auto mochten zitten.

En waar veel mensen hun werk van kantoor naar de woonkamer moesten verplaatsen, gold dat ook voor West-Friese ambtenaren. Veel gemeenten kwamen daarom met thuiswerkvergoedingen over de brug. Koggenland gaf daar verreweg het meeste aan uit, met een post van 72.000 euro. Volgens woordvoerder Esther Koning ging dat bedrag op aan een eenmalige en vrij te besteden thuiswerkvergoeding van 400 euro voor alle medewerkers.

Anderzijds zorgde corona soms ook voor besparingen. In Koggenland bijvoorbeeld scheelde het verminderde gebruik van vakantieparken en een tweetal zwembaden ruim een ton. Door de aangepaste kermis in Hoorn liep de gemeente veel inkomsten mis, maar werden ook kosten bespaard: zo’n 43.000 euro.

Niet volledig gecompenseerd

Onderaan de streep kregen alle West-Friese gemeenten alle extra kosten en verminderde inkomsten niet volledig gecompenseerd met besparingen, steun uit het Rijk of eigen middelen. Alleen Hoorn hield een kleine negen ton aan corona over, maar zonder het eigen noodfonds was dat niet gelukt. De gemeente gaat dat restbedrag zoals gezegd nu gebruiken om nog komende klappen op te vangen. “We moeten de komende maanden gaan zien wat ervan overblijft.”