Staan natuurijsbanen onder druk? Door het gebrek aan goede winters kan er steeds minder vaak geschaatst worden. Dus zou je denken dat er geaasd wordt op de grond voor bijvoorbeeld woningbouw. Uit een rondgang van NH langs West-Friese ijsclubs komt een opvallend beeld naar voren. 

De regio West-Friesland telt zo’n 20 natuurijsbanen. Vaak stukken weiland die in aanloop naar de winter onder water worden gezet. Grond die veelal eigendom is van de gemeente en gehuurd wordt door de ijsclubs. 

IJsbaan als locatie voor noodopvang Oekraïeners

In 2022 werd de ijsbaan in Enkhuizen nog beschikbaar gesteld voor de noodopvang van gevluchte Oekraïeners. De vrees was dat het terrein daarna benut zou worden voor woningbouw. Maar de gemeente hield woord, en nadat de vluchtelingen verhuisden naar een andere locatie werd afgelopen jaar de ijsbaan weer in ere hersteld. 

“Het is hier rustig”, vertelt voorzitter Jur Visser van de Enkhuizer IJsclub. “Ik denk dat de gemeente dit graag als groene buffer wil houden.” Bij ijsclub Oosterblokker Westwoud worden ze ondertussen wel ingebouwd door woningen. Maar de ijsbaan blijft ongemoeid.

Woningen worden om de ijsbaan heen gebouwd

“De ruimte ervoor is door een projectontwikkelaar gekocht, daar komen 40 woningen”, aldus voorzitter Piet Braas. “Maar we hopen dat het verder gewoon natuur blijft.” Rick Nathalia van IJsclub Nibbixwoud heeft een vergelijkbaar verhaal. “De prognose is dat ze met huizenbouw de andere kant opgaan. Ik ga ervan uit dat het komende jaren goed komt.”

Tekst gaat verder onder de foto.

IJsbaan Ursem

Sterker nog, op meerdere plekken zijn, ondanks de zachte winters van de afgelopen jaren, nieuwe ijsbanen gebouwd of zijn er plannen voor ijsbanen. IJsclub Spanboek-Opmeer verhuisde in 2018 nog naar een nieuwe plek. “De grond is van de gemeente, maar wij hebben het met eigen middelen aangelegd”, aldus voorzitter Jos Loos. “Er hoeft ook niet meer zoveel water in, dus ook met zachte winters kan de ijsbaan snel open. Vorige maand kwamen we nog net een nacht vorst te kort.”

Dorpsbos met natuurijsbaan in Ursem

Ook in Ursem komt in het nieuwe nog aan te leggen recreatiebos een ijsbaan. “Waarschijnlijk nog niet komende winter, maar we zijn er erg blij mee”, vertelt Vincent Koeckhoven van IJsclub Ursem. “Op de plek waar we nu zitten, vriest het water moeilijk dicht, zitten we afgelegen en is er weinig parkeerplek. Dat is straks voorbij.”

De enige plek in West-Friesland waar een ijsbaan wel moest wijken voor woningbouw is Abbekerk. “Dat was de enige plek waar het dorp nog mocht en kon bouwen”, legt Piet de Leeuw van de Abbekerker en Lambertschager IJsvereniging uit. 

150.000 euro voor nieuwe ijsbaan in Abbekerk

Blij was de vereniging er niet mee, maar de gemeente trok wel gelijk de portemonnee. “We kregen 150.000 euro om een nieuwe ijsbaan te creëren, zonder dat we daar om hadden gevraagd.” Maar zeven jaar later staan de nieuwe huizen er al wel, maar de ijsbaan is er nog steeds niet.

“We hebben al drie locaties onderzocht, maar die waren door verschillende redenen niet haalbaar. Nu zijn we samen met de gemeente bezig met plek nummer vier, in het park naast zwembad De Spetter. Een mooie locatie, dus we hopen dat het lukt”, aldus De Leeuw.

Hou behouden ijsclubs hun ijsbaan?

Maar hoe kan het dat klaarblijkelijk geen gemeente vooralsnog de handen durft te branden aan de ijsbanen? Wat opvalt is dat veel ijsclubs zorgen voor reuring. Vaak wordt er op het terrein ook huttendorpen georganiseerd. In Bovenkarspel wordt de kantine weer gedeeld met zeven andere verenigingen. De ijsbaan in Venhuizen wordt ook gebruikt voor het evenement Kippebillen Strandparty, zoals popfestival Dijkpop dat in Andijk doet.

En er wordt van alles georganiseerd: fietscrossen, hardloopwedstrijden, bingo’s, noem het maar op. Ook schaatsen zo’n 1.400 West-Friese kinderen via de ijsclubs iedere week op het kunstijs van De Westfries in Hoorn.

“Zo laten we ons bestaansrecht zien”, aldus Jos Loos van ijsclub Spanbroek-Opmeer. “Je moet het levend houden. En zo blijven we als club ook zichtbaar”, vult Piet de Leeuw van de Abbekerker en Lambertschager IJsvereniging aan.