“Ik had een vriendin, die wilde niet langs het hospice rijden. Die reed altijd om”. Medewerkers en vrijwilligers van hospice Dignitas in Hoorn kennen de ’taboe’-ervaringen maar al te goed. Zij raken vaak in gesprek over de naderende dood waarbij er nogal wat misverstanden en vooroordelen blijken te zijn.
Eerst even een misverstand uit de weg helpen. Een hospice is nadrukkelijk géén ziekenhuis, zeggen Armèl Klitsie en Anka Stam. Zij werken bij hospice Dignitas in Hoorn als verpleegkundigen en coördinatoren hospicezorg. “Een ziekenhuis is gericht op diagnose en behandeling. Hier is alles gericht op comfort voor de gasten. We spreken ook niet over patiënten, maar over gasten.”
En die hoeven niets, benadrukt Armèl. “Dat is essentieel. Willen gasten geen medicijnen meer nemen? Prima. Hebben ze geen zin om te eten? Ook goed. De gast is hier echt leidend.” Dat ervaarde ook de 76-jarige Margriet uit Wognum, die in het hospice verbleef.
“Ik leg altijd uit dat er niet iedere dienst dat ik werk mensen doodgaan”
Anka Stam – verpleegkundige en coördinator hopsice Dignitas
De 27 medewerkers en ongeveer 100 vrijwilligers van Dignitas herkennen stuk voor stuk de vragende blikken op bijvoorbeeld een verjaardag. Verwacht wordt een treurige sfeer in een omgeving waarbij het onvermijdelijke einde altijd op de loer ligt. ‘Is dat niet zwaar?’, is een haast standaard opmerking.
Anka Stam: “Natuurlijk zijn er ook verdrietige momenten, maar ik leg altijd uit dat er niet iedere dienst dat ik werk mensen doodgaan. We maken juist veel mooie dingen mee. Er wordt gelachen, plezier gemaakt en er wordt genoten van wat er nog is. Er is bij veel mensen onwetendheid over een hospice.”
Wat is een hospice?
Een hospice is bestemd voor ongeneeslijk zieke mensen, die worden verzorgd in een huiselijke sfeer. Hospices zijn er voor mensen die binnen drie maanden zullen overlijden.
‘Hospice voor mensen zonder naasten’
Laatst nog, moest Armèl op haar lip bijten. “Iemand zei tegen mij: ‘waarom zou je in een hospice willen sterven? Dat is toch voor mensen die geen naasten hebben.’ Dat is dus echt niet zo.”
Silvia Beerepoot is coördinator van de ruim 100 vrijwilligers. Ook zij herkent de reacties als ze vertelt dat ze bij een hospice werkt. “Mensen zijn als de dood voor de dood. En dat is best gek, want uiteindelijk gaan we allemaal dood. Eigenlijk zou dat veel meer een onderdeel moeten zijn van het leven.”
“Mensen zijn als de dood voor de dood”
Silvia Beerepoot is coördinator van ruim 100 vrijwilligers
Iedere eerste dag van de maand opent Dignitas haar deuren. Iedereen die wil, kan worden rondgeleid door een vrijwilliger. “Dat kunnen potentiële gasten zijn, maar ook familieleden van medewerkers of gewoon geïnteresseerden”, zegt directeur Ingrid Heidema, die onlangs vertelde een tweede locatie op te willen zetten in Medemblik.
De dood als taboe
En dat is nog altijd nodig. “De dood is en blijft een soort van taboe, terwijl het bij het leven hoort. Hoe meer wij dat vertellen en laten zien, hoe beter het is.”
Gery Beemster is al meer dan 20 jaar vrijwilliger van Dignitas. “Ik had een vriendin, die wilde niet langs het hospice rijden. Die reed altijd om, want daar ging iedereen dood, was haar gedachte. Kom hier eens kijken, zei ik dan. We lachen hier veel en praten niet over de dood, maar juist over het leven. Maar dat is voor veel mensen toch heel lastig te begrijpen.”
Liefde voor de Dood: het leven in een hospice
Een verblijf in een hospice als laatste halte voor de dood. Voor veel mensen een absoluut schrikbeeld, maar hoe gaat het er echt aan toe in een hospice? In de serie ‘Liefde voor de Dood’ nemen we een kijkje bij hospice Dignitas in Hoorn.