Na intensief overleg heeft de provincie Noord-Holland een voorkeursroute vastgesteld voor een nieuwe hoogspanningslijn in het noorden van de provincie. Die moet het oplopende stroomtekort verlichten en loopt langs Assendelft, Heerhugowaard, Hensbroek en Nieuwe Niedorp.
De provincie adviseert demissionair minister Sophie Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei over de uitbreiding van het overvolle stroomnet. Dat advies volgt na intensief overleg met 25 gemeenten en twee waterschappen en is vastgelegd in een zogeheten ‘regioadvies’.
De provincie heeft nu gekozen voor de groene route, ook wel ‘Groen via P15’ genoemd. Deze route loopt langs Assendelft, Heerhugowaard, Hensbroek en Nieuwe Niedorp.
Volgens de provincie is dit de route met de minste nadelige gevolgen. Daarbij wordt benadrukt dat elke mogelijke route grote invloed heeft op het Noord-Hollandse landschap, maar dat deze optie het minst ingrijpend is.
Meerdere gemeenten zoals Koggenland en Zaanstad, maar ook inwoners, hebben meermaals gepleit voor een ondergrondse aanleg van de hoogspanningslijn op cruciale plekken. De provincie heeft dit overgenomen en adviseert de minister om deze mogelijkheden verder te onderzoeken.
Bestaande lijn moet ondergronds
Gedeputeerde Anouk Gielen, verantwoordelijk voor Klimaat en Energie, spreekt van een ‘complex vraagstuk’, maar is tegelijkertijd blij dat de urgentie wordt gevoeld om het stroomnet flink te verzwaren. Dat is nodig om in de toekomst voldoende elektriciteit te kunnen blijven leveren.
Een alternatieve route is ‘Groen via Groen’, ook wel bekend als de volledig groene route. Beide routes volgen de bestaande hoogspanningslijn van 150 kilovolt tot aan hoogspanningsstation De Weel. Daar staat volgens de provincie tegenover dat de bestaande lijn, die vanaf Beverwijk tot De Weel loopt, ondergronds aangebracht moet worden.
De provincie wil namelijk een dubbele rij van spanningsmasten vermijden om de impact op het landschap tot een minimum te houden. Omdat het om een lager spanningsniveau gaat, is ondergrondse aanleg voor deze bestaande lijn wel mogelijk.
De gemeenten in de Kop van Noord-Holland hebben de voorkeur uitgesproken voor de route ‘Groen via Rood’, zo valt te lezen in het advies, net als de regio Alkmaar mits blijkt dat de route ‘Geel-Rood’ langs de A7 niet mogelijk is.
Verder moeten gedupeerden ‘fatsoenlijk en ruimhartig’ gecompenseerd worden als ze moeten verhuizen omdat hun woning of bedrijf binnen de magneetveldzone ligt.
Waarom is de komst van een hoogspanningslijn zo hard nodig?
Deze hoogspanningslijn is nodig omdat het stroomnet in Noord-Holland bomvol zit. Er staat, als het ware, een file op het net en daardoor neemt de kans op storingen toe.
Om daar wat aan te doen, wil netbeheerder Tennet het net in het noorden van Noord-Holland de komende jaren flink verzwaren vanwege de groeiende elektriciteitsvraag. Daarom moet er een lijn komen tussen Beverwijk-Oostzaan en Middenmeer.
Vanavond organiseert de provincie samen met Tennet en het ministerie van KGG een online informatiebijeenkomst voor inwoners om de plannen toe te lichten. De verwachting is dat honderden Noord-Hollanders zullen aanhaken.
Twee nieuwe hoogspanningsstations
Naast de nieuwe hoogspanningslijn moeten er ook twee nieuwe hoogspanningsstations worden gebouwd. De provincie stelt voor om in het noorden een groot station van 24 hectare te realiseren bij Agriport.
Dat plan stuit op fel verzet van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Het waterschap wil niet instemmen met het advies, omdat meerdere mogelijke locaties voor dit station in de Wieringermeerpolder liggen. Deze polder ligt meer dan vier meter onder zeeniveau en is daardoor extra kwetsbaar voor wateroverlast.
“We kunnen het niet verkopen dat zeer kwetsbare infrastructuur in onze diepste polder wordt toegestaan. Daarvoor zijn de risico’s te groot. Voor de langere termijn zijn er ook alternatieve en geschiktere locaties beschikbaar”, aldus bestuurder Marjan Leijen in een reactie.
Invloed op waterkwaliteit nog onduidelijk
Het waterschap wijst er bovendien op dat nog niet is onderzocht wat de invloed van stroomkabels is op de waterkwaliteit. Ook is onduidelijk wat de gevolgen zijn als het stroomnet uitvalt door overstromingen of als het gebied onder water komt te staan.
Voor het zuiden van de provincie lijkt de voorkeur uit te gaan naar de Wijkermeerpolder, bij Assendelft. Daar zou een hoogspanningsstation van ongeveer 17 hectare moeten komen. De gemeente Zaanstad heeft al laten weten dat zij een station op deze plek ‘onacceptabel’ vindt omdat dit gebied anders te hard zou worden geraakt.
“Tegelijkertijd is dit open gebied belangrijk voor zowel inwoners van Zaanstad als Beverwijk (en Heemskerk) voor rust, ruimte en ‘lucht’ als tegenhanger van de verdere verstedelijking in de stad”, aldus de gemeente. Daarom zullen Beverwijk en Heemskerk hier ook niet mee instemmen.
Aanstaande donderdag 18 december stuurt de provincie het advies naar demissionair minister Sophie Hermans. De minister hakt in het voorjaar van 2026 de knoop door en kan het advies van de provincie naast zich neerleggen of een andere route kiezen.
