Voor de Hoornse verzetsstrijder Abraham van den Berge is bij zijn toenmalige woning in Hoorn een struikelsteen geplaatst. De steen is een eerbetoon aan zijn verzetswerk, wat hij met de dood moest bekopen. Een bijzondere gast bij het plaatsen is Loekie Themans, die als baby ondergedoken zat bij het gezin.
Aan de Tweeboomlaan in Hoorn zijn meer gezinnen die tijdens de Tweede Wereldoorlog joodse onderduikers in huis hebben. Ook Elizabeth van den Berge dringt bij haar man Abraham aan om hetzelfde te doen. Maar wonend naast een NSB-gezin vindt hij dat in eerste instantie geen goed idee.
Uiteindelijk komt het er toch van en lang gaat het goed. Het joodse echtpaar Nathan en Esther Smit-Van Huiden verblijft bij het gezin. Ook de paar weken oude baby Loekie Themans vindt er onderdak.
Het joodse paar schrijft in 1944 een brief naar vrienden, over hoe blij ze zijn met de baby en ze wat te doen hebben. Alleen wordt die brief onderschept door de Duitsers. Niet veel later staan ze voor de deur van de Tweeboomlaan 74. Abraham wordt gearresteerd en ook de onderduikers worden afgevoerd.
‘Breng de baby in veiligheid, je man komt niet terug’
“Tegen mijn oma zeiden ze dat ze een dag later voor de baby zouden terugkomen”, legt kleindochter Yolanda van den Berge uit. “Mijn oma is toen naar het verzet gegaan. Daar werd haar verteld dat ze de baby beter in veiligheid kon brengen en dat ze haar man niet meer terug zou zien.”
Ze vindt onderdak voor baby Loekie, maar moet zelf met haar kinderen ook onderduiken. Ze overleven de oorlog, maar dat geldt niet voor Abraham. Hij overlijdt in een concentratiekamp. Het joodse stel is zeer waarschijnlijk in Auschwitz vermoord.
Ondergedoken baby komt vanuit Israël voor onthulling
Bij Loekie Themans heeft de familie Van den Berge een bijzondere plek in het hart. “Zonder hen had ik geen drie kinderen, tien kleinkinderen en vier achterkleinkinderen gehad.” Hij woont al jaren in Israël, maar kwam speciaal naar Hoorn om bij de onthulling van de struikelsteen te zijn.
“Heel indrukwekkend. Ik heb lang naar de familie gezocht en ben een aantal jaren geleden weer met ze in contact gekomen. En nu is het net als familie.” Ook kleindochter Yolanda van den Berge is blij met het eerbetoon voor haar opa. “Het voelt alsof mijn opa een beetje is thuisgekomen. Ik vind het heel bijzonder, het is dus niet voor niets geweest.”