De voorbereidingen op de gemeenteraadsverkiezingen beginnen wat de gemeentelijke inspanningen betreft zo ongeveer op het moment dat Sinterklaas het land komt bezoeken. Er moeten mensen op een stembureau zitten, er moeten plannen zijn om stembureaus te kunnen inrichten en er moeten mensen worden geïnstrueerd over wat er allemaal van hen verwacht wordt.

De voorbereidingen voor de vele fracties die nu deel uitmaken van de raad starten al eerder. Er moeten goede bruikbare mensen op de lijsten komen en er dient te worden gekeken hoe die geronseld en op welke plek op de lijst geplaatst worden. Wie gaat als lijstrekker ook de partijkar trekken? Dan moet ook al stevig zijn nagedacht over de verkiezingscampagne.

Welke leus of leuzen komen er op de aanplakbiljetten? Ziet het verkiezingsprogramma er goed uit, staat daar alles in wat er per sé in moet staan en staat daarin niet hetzelfde als bij andere partijen met iets andere woorden en in een iets andere volgorde? Hoe krijgen we de aandacht van de kiezer op de fractie gericht? Welke acties moet men ondernemen en wanneer?

Deze en vast nog veel meer zaken worden allemaal overdacht, besproken, gepland en uitgevoerd voordat het 18 maart 2026 is. Maar wie denkt dat deze verkiezingszorgen pas na de zomervakantie voorzichtig worden gestart zit er natuurlijk helemaal naast. Er zijn partijen die vanaf dag één dat ze deel uitmaken van de raad, na de verkiezingsdatum van de vorige ronde, al fanatiek bezig zijn met profileren. Men wil laten zien dat er terecht op hen gestemd is.

Voor de kiezer die daar nog niet genoeg van snapt moeten andere dingen gedaan worden dan gebruikelijk om die zwaar verantwoordelijke, doch onderbetaalde, bestuurlijke taak onder de aandacht te brengen. Daartoe bestaan diverse manieren. Ik bedenk ze hier nu niet even, maar ik put uit de wijze lessen die ik leerde van heel wat jaren politiek handelen bekijken.

Mooie dingen doen in de raadsvergadering is één van die manieren en hoewel dit de aller allerbelangrijkste taak is van een raadslid, is dat helaas vaak de minst aandachttrekkende manier om te laten zien hoe goed je bezig bent. In de bubbel van raadsleden zelf zal regelmatig, ook buiten verjaardagsvisites om, gewag gemaakt kunnen worden van de voor stad en stadsbevolking heilzame handelingen. Voor een buitenbubbelaar kan het wel eens interessant gevonden worden, maar meestal boeit hem of haar dat slechts een paar keer per jaar. De activiteiten van de Hoornse raad worden weliswaar beschreven in de regionale media, maar niet iedere burger neemt dat met een uiterst bevredigende gretigheid tot zich.

Een ander, af en toe probaat middel, is het stellen van vragen in de rondvraag van commissievergaderingen of het indienen van artikel 36-vragen, moties en amendementen. Daarmee kun je een eventueel nieuwsgierige burger laten zien hoe ontzettend goed je in de politieke arena je best doet voor de goegemeente in Hoorn of desnoods in bijvoorbeeld Gaza. Waar ook deze activiteit niet toereikend is, wordt af en toe overgegaan op het, wat wij, politiekbeschouwers, noemen, het grof geschut. Gedurende de hele raadsperiode van vier jaar zorg je er als partij voor aanwezig te zijn bij, als het even kan, elke bijeenkomst van verontruste mensen in een wijk.

Die verontrusting kan van alles zijn: het bouwen van woningen voor minder gelukkige mensen, asielopvang, geluidsoverlast, een school of andere instelling voor een bevolkingsgroep, bouwhoogte, milieutechnische aanpassingen of onderwerpen waar een deel van je lijf gevoelig op reageert. De partijgenoot van dienst zorgt dat hij of zij ook even het woord mag hebben en dat wordt dan gebruikt om de verontrusting te delen met zaken die terecht ter sprake zijn en die zelfs ernstiger nadeel opleveren dan de aanwezige verontruste burgers al in alle helderheid hadden opgemerkt.

Wat niet direct weerlegd kan worden moet meteen als feit worden ingebracht. Ga zeker niet aan het publiek meegeven dat je nu eindelijk ook eens wethouder wilt worden. We mogen niet vergeten dat Hoorn nu ook al behoorlijk redelijk bestuurd wordt en wanneer een partij gaat roepen alles helemaal anders te doen, dan moet je vrezen dat ze er dus een puinhoop van willen maken.

Disclaimer: De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. Streekomroep West-Friesland is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom en onafhankelijk.