Misschien heb je ‘m al gezien, misschien nog niet: sinds vandaag vliegt er een helikopter met daaronder een opvallende hoepel over de provincie. Wat doet die precies?
De helikopter vliegt op ongeveer 80 meter hoogte. Zo’n 35 meter daaronder hangt een hoepelvormige sensor, die elektromagnetische signalen zendt richting de bodem.
Daarmee wordt een 3D-model tot 200 meter diep van de ondergrond gemaakt. Het model maakt zichtbaar waar zoet en zout grondwater voorkomt en waar kleilagen aanwezig zijn.
“Hierdoor kunnen we zien waar drinkwater zit en waar bijvoorbeeld het zoute water meer omhoog komt”, legt Deborah Juliard, woordvoerder van de provincie Noord-Holland, uit. “Dat kan voor verzilting zorgen. En het helpt boeren om in beeld te krijgen waar ze water kunnen oppompen voor irrigatie.”
Oude manier van onderzoeken was ’tijdrovend’
Het onderzoek is onderdeel van FRESHEM-NL. Dat is een project waarin meerdere provincies, drinkwaterbedrijven en twee onderzoeksinstituten samenwerken. Het bodemonderzoek wordt ook uitgevoerd in (delen van) de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant.
Dit soort onderzoek werd vroeger uitgevoerd door boringen in de grond te doen, vertelt de woordvoerder. “Maar dat was behoorlijk tijdrovend. Door met een helikopter over het landschap te vliegen, voer je hetzelfde onderzoek uit, maar dan een stuk sneller en net zo nauwkeurig.”
Tekst loopt door onder de foto.

Volgens de provincie zijn de metingen veilig voor mens, dier en natuur. Om overlast te beperken, wordt niet boven woongebieden gevlogen en vindt het onderzoek buiten het broedseizoen plaats.
Toch is enige geluidsoverlast voor omwonenden waarschijnlijk niet te voorkomen, aldus Juliard. “Maar de helikopters vliegen zo snel voorbij en zijn zo kort in de buurt dat we denken dat dat tot een minimum beperkt blijft.”
Eerste vluchten boven Alkmaar en Edam-Volendam
Vandaag is de eerste dag van een serie vluchten boven de provincie. Er wordt gevlogen boven Alkmaar en Edam-Volendam. Later zijn andere delen van Noord-Holland boven het Noordzeekanaal aan de beurt.
De precieze route en het tijdstip van de vluchten worden uiterlijk een dag van tevoren gepubliceerd op de website van FRESHEM-NL. Door veranderlijk weer kan de planning echter op het laatste moment nog worden aangepast.
Het onderzoek in onze provincie is aan het einde van dit jaar afgerond. Dan is er 25.000 kilometer aan vluchten gemaakt. Al die kilometers worden geanalyseerd en gebundeld door verschillende organisaties. “Daarom worden de eerste resultaten over anderhalf jaar verwacht”, besluit de woordvoerder.