De bespreking van de Hoornse gemeentebegroting gaat vooral over de vrees dat er stevig bezuinigd dient te worden in de komende jaren. Er wordt door 14 fracties op allerlei manieren tegenaan gekeken. In de inleiding die elke fractievertegenwoordiger mag uitspreken wordt ook de mening gegeven over de ingediende raadsinstrumenten.
Vooral zaken waarvoor het college al bezuinigingsvoorstellen indient zorgen voor bezorgde uitspraken van de woordvoerders. Er zijn om werkelijk veranderingen in het voorstel te krijgen moties en amendementen ingediend. Fel verdedigd of met de nodige spijt toch onderwerp van bezuinigen zijn veel zaken op de lijst die in het raadsvoorstel worden opgesomd. Iedere spreker noemt een flink aantal zaken die voor het budget belangrijk zijn. Tijdens de bijdragen van de woordvoerders worden regelmatig uitnodigingen uitgesproken om bij een kop koffie nader tot elkaar te komen.
De bijdragen van de 14 fracties
Er is veel instemming voor het voorstel van het college om het tekort van 4,4 miljoen niet uit de Algemene Reserve te halen. Dit betekent wel dat er kritisch gekeken moet worden naar maatregelen die dit mogelijk maken. Arnold Wegner (PvdA Hoorn) is een fervent voorstander om het poppodium voor de jeugd te laten voortbestaan. De aandacht voor de jeugd levert mooie zaken op voor de toekomst en we moeten zorgen dat de jeugd niet massaal wegtrekt naar elders.
Gesprek met PvdA raadslid Arnold Wegner over de bezuinigingsvoorstellen:
Charles Webster (fractie Breuker) benadrukt in zijn maiden speech de noodzaak om efficiënt te blijven bij het uitgeven van geld. Hij wil eerst de discussie afwachten voordat hij zich uitspreekt over moties en amendementen. Marieke Rijk (Fractie Tonnaer) gelooft in de kracht van de inwoners en meent dat de stad gediend is met hun inbreng en van daaruit bekijkt zij de benodigde financiële bijdragen door de gemeente. Allerlei culturele instellingen hoeven niet in de plannen voor de Poort van Hoorn te worden opgenomen. Ook herhaalt zij het voorstel van haar fractie om nieuwe woonwijken in het grensgebied van Hoorn te plannen. Jessica Visser (Hoorn Lokaal) noemt het in stand houden van de vergoeding voor mantelzorgers als een van de zaken waarvoor een raadsinstrument is ingediend.
Gesprek met Hoorn Lokaal raadslid Jessica Visser over waarop de fractie niet wil bezuinigen:
Kees Maas (ChristenUnie) waarschuwt voor het kapotbezuinigen, want wat verdwijnt komt niet zomaar weer terug. Jongeren behoeven juist preventieve hulp, daar hij een toename ziet van jeugdcriminaliteit. Hij geeft ook aandacht aan het voorkomen van suïcide bij jongeren. Een verhoging van de OZB ziet hij als een mogelijkheid om belangrijke zaken te blijven dekken. Chris de Meij (Hart van Hoorn) wil dat het college duidelijk is naar het Rijk in het laten begrijpen dat er te veel wordt bezuinigd op het geld dat naar de gemeenten gaat. Maar ook het college kan betere keuzes maken. Hij geeft ook nog door dat de opvang van asielzoekers de grens heeft bereikt en het in stand houden van kinderboerderij De Waalrakkers belangrijker is dan een poppodium. Hij vindt dat de gemeente te weinig doet om de bevolking goed te informeren over allerlei ontwikkelingen. Rob Brandhoff wil een tijdelijk fonds om het geld dat overblijft bij het uitvoeren van projecten op te slaan, zodat er iets meer ruimte is voor zaken die anders worden wegbezuinigd. De bijdrage voor de voedselbank mag niet worden geschrapt. Er moet meer groen in het wijkpark Risdam.
Jeroen van de Veer (Sociaal Hoorn) ziet dat er al jaren geld overblijft op de begroting en kan niet begrijpen dat er nu zuiniger gedaan moet worden. Hij is van mening dat er een werkelijkheid wordt gecreëerd waarin er te weinig geld is voor het komende jaar. Hij valt in zijn betoog over het feit dat wethouder Hakhoff zich vertegenwoordigd voelt door fractie Breuker. Hij noemt het belang van de extra bijdrage voor de Streekomroep om als kwalitatief goed medium verder te kunnen. Roy Drommel (GroenLinks) meldt wellicht tot verrassing van menigeen dat hij redelijk tevreden is over het begrotingsvoorstel. Hij ziet een verhoging van de OZB als een mogelijkheid om veel subsidies overeind te houden. Klimaatzorg, de zorg en de cultuur zijn terreinen waar veel activiteiten doorgang moet kunnen vinden.
André van Beusekom (Fractie van Beusekom/Vinkenborg) weet dat de begrotingen in de komende jaren pijn gaan doen, maar hij meent toch dat er mogelijkheden bestaan om hier en daar te bezuinigen, zodat noodzakelijke zorg voor mensen die hulp behoeven overeind kan blijven. Online gokken noemt hij een probleem van deze tijd en vraagt actie van de gemeente om actie te ondernemen om gok- en andere verslavingen het hoofd te bieden. De fractie ziet de uitbreiding van het aantal BOA’s als nuttig.
Rob Droste (VVD) ziet graag de OZB weer verlaagd, wanneer de financiële druk op de begroting minder wordt. Bezuinigen op de gemeenschappelijke regelingen ziet hij ook als een middel om financieel in rustiger vaarwater komen. De procedures rond omgevingswet of bouwvergunningen moeten eenvoudiger. De 120%-regeling voor mensen met minimuminkomen ziet hij graag teruggebracht naar 100%, om gemakzucht ten aanzien van het zoeken van een baan te voorkomen. Arnica Gortzak (HOE?!) wil niet dat de kwetsbare burger en de leefbaarheid geraakt worden. Het bouwen van goedkope woningen wordt te snel geschrapt wanneer nieuwbouw wordt gepleegd. De subsidies moeten weliswaar kritisch bekeken worden, maar ze vreest dat er noodzakelijke activiteiten zullen verdwijnen. Zij benadrukt ook de noodzaak om te zorgen dat Streekomroep West-Friesland zich goed kan uitrusten na verhuizing en om frictie en fusiekosten te kunnen opvangen.
Niek Heijne (D66) is de laatste woordvoerder. Hij vindt deze begroting niet al te feestelijk. De gemeente krijgt veel taken maar geen knaken. Hij vindt dat we door het nieuwe kabinet in de steek worden gelaten. Er komen absurde ideeën zoals extra BTW op culturele zaken. Hij betreurt het dat zelfs progressief overkomende raadsfracties bijvoorbeeld het poppodium niet willen. Wat is er misgegaan met het plan om de democratie te laten beleven door jongeren?
Reactie van de wethouders
Wethouder van financiën Axel Boomgaars mag als eerste collegelid het raadsvoorstel verdedigen en aangeven met welke suggesties hij goed overweg kan. Hij meldt wederom dat er in de toekomst pijn geleden zal worden. Het college zoekt de balans tussen kapotbezuinigen en overeind houden van plannen. Op een begroting van 330 miljoen lijken een paar miljoen niet veel, maar er moet wel worden opgelet. OZB zal nu voor het eerst geïndexeerd worden. Hij zal met andere gemeenten pogen Den Haag op andere gedachten te krijgen, maar hij mag er niet vanuit gaan dat het ook zal lukken. Hij weet dat er groeperingen zijn die angst voor asielzoekers of mensen met een ander genderbeeld aanwakkeren. Maar in Hoorn zal het college daar geen ruimte voor gunnen. Hij raadt de fracties aan samen met voorstellen te komen om voor de gelden die zijn overgebleven een bestemming te vinden.
Wethouder René Assendelft benoemt enkele te nemen hobbels om zaken op winkelgebied en bestrating te regelen. Emissievrije zones komen er voorlopig nog niet in Hoorn.
Wethouder Karin Hakhoff gaat over onder andere WMO en meldt dat er hard gewerkt wordt om de algemene voorzieningen goed in te zetten. Er zal scherper aan de wind worden gevaren, maar het vangnet voor ouderen en kwetsbare mensen zal blijven bestaat. Alle armoederegelingen worden blijvend buiten schot gehouden. Voor een aantal projecten die nog van start moeten gaan is de voorbereidende fase nog niet afgerond, zodat ze nog geen tijdpad kan schetsen voor participatie, overleg en volgende stappen.
Wethouder Dick Bennis kan over ‘De Waalrakkers’ zeggen dat het erom gaat 10 miljoen te bezuinigen. De Waalrakkers was aangedragen voor bezuinigingen omdat het gebouw te oud was en dat er minder gebruik van gemaakt wordt in vergelijking met andere kinderboerderijen. Als college zal daarover nog informatie gegeven worden. Efficiënter werken kan ook geldbesparing opleveren. Hij zal de raad op de hoogte houden over de vorderingen daarmee. Door de uitgebreide vragen die de fracties inleveren wordt heel veel tijd opgemaakt, waardoor andere activiteiten van zijn afdeling in het gedrang komen. Sport en bewegen is een belangrijk onderwerp, maar het is nog ingewikkeld om allerlei partijen samen te laten werken. Ironman wordt georganiseerd door de zeven samenwerkende gemeenten van Westfriesland. Langs de Strip zal een volwaardige groenstrook worden aangelegd.
Wethouder Marjon van der Ven legt uit dat er inspanningen worden gepleegd om huisvesting te realiseren voor jongeren en ouderen. Hoorn is al enige jaren een gemeente die zich focust op voorkomen van suïcide. Het ontwikkelen van woonwijken in grensgebieden van de stad kan niet zomaar. Er zal stevig overlegd moeten worden binnen de regio. Op dit moment wordt nog niet gesproken over bouwen in ruimtelijke gebieden buiten de grensgebieden van Hoorn. Binnen de regio wordt gesproken over de bouw van 12.000 woningen. Er wordt ook door zorginstellingen iets gedaan voor mantelzorgers. Zij geeft aan dat met die instellingen samenwerking wordt gezocht. Met zorginstellingen en Brijder wordt gesproken over aanpak van gokverslaving en andere verslavingsvormen. Hoorn is daarin niet leidend. Projectontwikkelaars vinden Hoorn wel veeleisend waar het de kwaliteit van woningen betreft.
Ook wethouder Arthur Helling beantwoordt graag de vragen vanuit de raad. De gemeentelijke oudere panden up to date houden vragen enorme investeringen. Die zouden terugverdiend moeten worden, maar minderdraagkrachtige hurende organisaties kunnen dat niet opbrengen. Dat betekent dat de raad moet instemmen met een budget om verduurzaming en renovatie mogelijk te maken. Het instellen van een zero emissiezone in de binnenstad is nu erg ingewikkeld. Hij wil eerst zien hoe dat in de grote steden gebeurt. Er is ook geld nodig om de energietransitie te voltooien. Er is een grote natuuropgave voor de regio, evenals het gebruik van de buitengebieden. De omgevingsdiensten hebben ook te maken met een paradox: er moeten ondanks alle onmogelijkheden resultaten geboekt worden. Hij kondigt de evaluatie aan van het beleid wat betreft de horeca.
Tenslotte beantwoordt burgemeester Jan Nieuwenburg de gestelde vragen. De vraag over de gesprekken met jongeren over de democratie brengt hem tot de belofte dit weer op te pakken. De opmerkingen over veiligheid in Hoorn kan hij goed beantwoorden. Er wordt gewerkt binnen de veiligheidsregio aan een goede aanpak van de problematiek. Men heeft wel te maken met een tekort aan mensen om dat te doen. Er worden slagen gemaakt, mede door de inzet van BOA’s, die zichtbaar worden ingezet op plekken waar dat nodig is.