Het is een beeld dat je in Medemblik niet vaak meer ziet: een volle kerk. Toch trok de installatie van pastoor Álvaro Rodríguez Luque vorige maand veel parochianen naar de Sint-Martinuskerk. En dat biedt hoop.
“Het is drukker dan een normale zondag”, zegt Peter de Boer (55). Hij kijkt om zich heen en zegt lachend: “Ik hoop dat er genoeg koek is ingeslagen.”
Hij is bestuurslid van parochie Sint-Titus Brandsma, een gefuseerde parochie bestaande uit de kerken in Medemblik, Andijk, Onderdijk en Wervershoof. Deze fusie is vorig jaar ontstaan.
Want een volle kerk, dat zie je niet elk weekend meer in West-Friesland. Er zijn te weinig gelovigen, waardoor de kerkbankjes leeg blijven. Dat aantal blijft slinken, en dus sluiten kerken, noodgedwongen, hun deuren.
In de Sint-Martinuskerk in Medemblik, aangewezen als ‘hoofdkerk’, was het eind maart wél druk. Daar kwam de bisschop van het Noord-Hollandse bisdom speciaal naartoe om Álvaro Rodríguez Luque te installeren als pastoor. De kerk zat voor het bijzondere moment vol met parochianen. “Maar dat is niet altijd geval”, zegt De Boer.
Een hechtere gemeenschap
De 35-jarige Rodríguez Luque, een geboren Spanjaard uit Córdoba, is nu de nieuwe pastoor voor parochie Sint-Titus Brandsma.
Hij is iemand die bekend is in de regio. Sinds 2017 dient hij ook als pastoor voor De Waterkant, een parochie gelegen in het westelijke gedeelte van West-Friesland, waaraan tien kerken zijn verbonden.
Tekst gaat verder onder de foto.
Terug naar de kerkdienst op 23 maart. Een 76-jarige vrouw uit Onderdijk vertelt dat ze terugkijkt op een mooie dienst. “De kerk zat weer eens een keertje vol en dat zorgt toch voor verbinding”, zegt ze.
‘Haar’ kerk, de in 1929 gebouwde Gerardus Majellakerk, moet op slot. Ze herinnert zich het moment waarop dat werd aangekondigd nog goed. “Het was muisstil in de zaal, niemand had het verwacht. Je haalt toch de ziel uit het dorp weg.”
Veel parochianen moeten nu de auto in of op de fiets om bij de zondagse mis in Medemblik te komen. “Maar slechts een klein groepje parochianen doet dat, omdat ze het niet langer als hun eigen kerk zien”, verwoordt ze wat haar dorpsgenoten denken. “Ik ook, hoor. Mijn man zingt in het koor, dus ga ik soms mee. Maar elke zondag naar de kerk gaan doe ik niet meer.”
Te ver weg
Deze situatie verschilt niet veel van die in de omliggende dorpen Andijk of Wervershoof. “Ze komen maar mondjesmaat”, merkt Peter de Boer op. “Velen vinden het te ver en blijven weg.”
Hij vertelt dat de fusieparochie een taxiservice, bestaande uit vrijwilligers, heeft opgezet zodat ouderen die slecht ter been toch een kerkdienst kunnen bijwonen. “Dat gebeurt nu nog nauwelijks.”
“Met emoties kunnen we een kerk niet openhouden”
Peter de Boer, bestuurslid parochie Sint-Titus Brandsma
De Boer begrijpt deze emoties maar al te goed. Hij is geboren en getogen in Wervershoof. Als geen ander weet hij welke emoties het verdwijnen van een kerk oproept. De afgestoten Sint-Werenfriduskerk was dé kerk in het dorp waar hij opgroeide.
Hij trouwde in deze kerk, deed er de communie en zijn broer werd er tot priester gewijd. “Natuurlijk is dat pijnlijk”, antwoordt hij wanneer hem wordt gevraagd wat de sluiting voor hem betekende. “Een kerk is een baken. Inwoners hebben het gevoel dat ze thuiskomen als ze de torenspits zien. Dat heeft een bepaalde waarde.”
Maar het is onvermijdelijk, vervolgt De Boer. “Met emoties kunnen we een kerk niet openhouden. Dat gaat gewoon niet meer.” Hij vraagt om geduld: “Een fusie kan een nieuw begin zijn. Zoiets moet groeien.”
De vrouw uit Onderdijk knikt instemmend: “De bisschop heeft gezegd dat we geduld moeten hebben en dat moeten we blijven opbrengen.”
Bisschop Jan Hendriks: “Heb geduld”
De parochie is volgens bisschop Jan Hendriks begonnen aan een – naar eigen zeggen – nieuw hoofdstuk na een turbulente periode. Hij heeft een boodschap voor de parochianen: “Blijf niet vastzitten in verdriet of het verleden, wat ik heel goed begrijp, maar richt je erop om samen aan de toekomst te bouwen en een gemeenschap te vormen.”
De bisschop haalt diep adem, en zegt dan: “Alleen door samen te werken, kunnen we er iets moois van maken.”
